Σαιντ Λόρενς

(Saint Lawrence). Ποταμός της βόρειας Αμερικής, που συγκεντρώνει τα νερά ολόκληρης της περιοχής των Μεγάλων Λιμνών και εκβάλλει στον Ατλαντικό ωκεανό (Κόλπος του Σαιντ Λόρενς). Ο ποταμός αποτελεί μαζί με τις πέντε μεγάλες βορειοαμερικανικές λιμναίες λεκάνες μια υδάτινη οδό μέγιστης σημασίας, που έχει συνολικό μήκος 3058 χλμ. από τα δυτικά άκρα της λίμνης Σαπήριορ ως την εκβολή του σε ποταμόκολπο, στον Ατλαντικό· το μήκος του όμως από την έξοδό του από τη λίμνη Οντάριο ως τις εκβολές είναι 1200 χλμ. Η λεκάνη απορροής του, που περιλαμβάνει τις λεκάνες των λιμνών Σαπήριορ, Μίσιγκαν, Χιούρον, Ήρι, Οντάριο και άλλων μικρότερων, έχει συνολική έκταση 801 600 τ. χλμ. Ο κυρίως Σαιντ Λόρενς σχηματίζεται στο βορειοανατολικό τμήμα της λίμνης Οντάριο, της οποίας αποχετεύει τα νερά, και κατέρχεται στον Ατλαντικό με ρου διευθυνόμενο προς ΒΑ, που αναπτύσσεται, χωριζόμενος, μεταξύ των Αππαλαχιανών ανάγλυφων της Νέας Αγγλίας και του κρυσταλλοπαγούς ορεινού όγκου της «καναδικής ασπίδας». Έχει ταχύτατο, και πολύ ορμητικό ρου, ιδιαίτερα στο ανώτερο τμήμα του, που διακόπτεται συχνά από καταρράκτες. Στο αρχικό του τμήμα αποτελεί επί 180 περίπου χλμ. την πολιτική μεθόριο μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών Πολιτεία της Νέας Υόρκης) στα Ν και του Καναδά (επαρχία Οντάριο) στα Β, για να προχωρήσει ύστερα, διατηρώντας την ίδια διεύθυνση, στο καναδικό έδαφος. Στο αμερικανικό έδαφος περνά από την πόλη Ογ-κντενσμπεργκ και στο καναδικό από τις πόλεις Κίνγκστον, Μπρόκβιλ και Κόρνουωλ, της επαρχίας Οντάριο, καθώς και από τις πόλεις Μόντρεαλ, Τρουά Ριβιέρ και Κεμπέκ της επαρχίας Κεμπέκ. Κυριότεροι παραπόταμοι του είναι: από δεξιά, ο Ρισελιέ, που τον συνδέει με τη λίμνη Σαμπλαίν και ύστερα με το Χάντσον, τον ποταμό της Νέας Υόρκης, ο Σαιντ Φράνσις και ο Σωντιέρ· από αριστερά, ο Οττάβα, που περνά από την ομώνυμη πόλη, πρωτεύουσα του Καναδά, ο Σαιντ Μώρις, που πηγάζει από την Γκουέν Ρεσερβουάρ, μια μεγάλη τεχνητή λίμνη πολύ διακλαδισμένη, ο Σάγκεναιυ, που πηγάζει από τη λίμνη Σαιντ Τζων, και ο Ριβιέρ - ωζ -Ουτάρντ. Ο Σαιντ Λόρενς έγινε πλωτός κατά μήκος ολόκληρου του ρου του, επιτρέποντας στα ωκεανοπόρα πλοία να φτάνουν στις Μεγάλες Λίμνες, μέσω επιβλητικών υδραυλικών έργων που ρύθμισαν το ρου του με διώρυγες σ’ ολόκληρα τμήματα για να παρακαμφθούν οι συχνοί καταρράκτες. Οι υδατοπτώσεις των καταρρακτών χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τεράστιων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας. Ο κόλπος του Σαιντ Λόρενς, στον οποίο εκβάλλει ο ποταμός που του έδωσε και το όνομά του, είναι μια ευρεία «μεσογειακή» λεκάνη, που περικλείεται από ξηρές: στα Β από τη χερσόνησο του Λαβραδόρ, στα Δ από τη χερσόνησο Γκασπέ και το έδαφος της Νέας Βρουνσβίκης, στα Ν από τη χερσόνησο της Νέας Σκότιας και το νησί του Καπ Μπρετόν και, τέλος, στα Α, από το νησί της Νέας Γης. Περιλαμβάνει διάφορα νησιά, μεταξύ των οποίων τα Αντικόστι στα δυτικά άκρα του απέναντι από τον ποταμόκολπο του Σαιντ Λώρενς, τα νησιά του Πρίγκιπα Εδουάρδου στο νοτιοδυτικό τμήμα, τα Μαγκνταλέν στο κεντρικό και τα νησιά Σίπιγκαν στο δυτικό τμήμα, στην είσοδο του Κόλπου Σαλέρ. Ο κόλπος συγκοινωνεί με τον Ατλαντικό μέσω των πορθμών Κάμποτ μεταξύ των νησιών της Νέας Γης και του Καπ Μπρετόν και με τον πορθμό της Μπελ Ιλ, μεταξύ Νέας Γης και Λαβραδόρ. H γέφυρα του Κεμπέκ επί του Σαιντ Λώρενς: ο ποταμός αυτός, που έχει γίνει πλωτός κατά μήκος ολόκληρου του ρου του χάρη σε επιβλητικά υδραυλικά έργα, αποτελεί, μαζί με τις πέντε μεγάλες βορειοανατολικές λιμναίες λεκάνες, μια υδάτινη οδό μεγάλης οικονομικής σημασίας.